,مقالات,صکوک,,مقالات,صکوک, مالی,مالی، حسابداری، بورس، ارز، طلا و سکه، خودرو، بیمه، بانک، مسکن و مسائل مدیریت,این وب سایت به تحلیل و بیان مقالات و گزارشاتی در زمینه های مالی، حسابداری، بورس و مسائل مدیریتی می پردازد

موقعیت فعلی: بخش مطالب و مطالب (برگشت به لیست)

صکوک
نظرات خوانندگان(1)

صکوک چیست؟ صکوک اوراق بهادار اسلامی است که با در گیر کردن یک دارایی مشخص فیزیکی و به میان آوردن قراردادهایی مانند اجاره و مضاربه منطبق با قانون بانکداری اسلامی و بدون ربا است. صکوک جمع کلمه عربی صک می باشد که آن هم معرب واژۀ چک در زبان فارسی است. در عرف زبان عربی این واژه، حواله، انواع سفته، سند و هر آنچه که تعهد یا اقراری از آن برداشت شود را در بر می گیرد. واژه‌های صک‌الوکاله به معنای وکالت‌نامه و صک‌الکفاله به معنای کفالت‌نامه نیز در زبان عربی رواج یافته است.

صکوک چیست؟ صکوک اوراق بهادار اسلامی است که با در گیر کردن یک دارایی مشخص فیزیکی و به میان آوردن قراردادهایی مانند اجاره و مضاربه منطبق با قانون بانکداری اسلامی و بدون ربا است. صکوک جمع کلمه عربی صک می باشد که آن هم معرب واژۀ چک در زبان فارسی است. در عرف زبان عربی این واژه، حواله، انواع سفته، سند و هر آنچه که تعهد یا اقراری از آن برداشت شود را در بر می گیرد. واژه‌های صک‌الوکاله به معنای وکالت‌نامه و صک‌الکفاله به معنای کفالت‌نامه نیز در زبان عربی رواج یافته است. سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی، صکوک را اینگونه تعریف کرده است: " گواهی‌هایی با ارزش اسمی یکسان که پس از اتمام عملیات پذیره‌نویسی، بیانگر پرداخت مبلغ اسمی مندرج در آن توسط خریدار به ناشر است و دارندة آن مالک یک یا مجموعه‌ای از دارایی‌ها، منافع حاصل از دارایی و یا ذینفع یک پروژه یا یک فعالیت سرمایه‌گذاری خاص می‌شود" صکوک انواع مختلفی دارد که سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی، 14 نوع آن را معرفی کرده است که به شرح ذیل می باشد. از بین انواع صکوک تعدادی از آنها مانند صکوک اجاره، مضاربه و استصناع از اهمیت بیشتری برخوردار است و بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. 1. صكوك اجاره 2. صكوك سلم 3. صكوك استصناع 4. صكوك مرابحه 5. صكوك مشاركت 6. صكوك مضاربه 7. صکوک مزارعه 8. صكوك مساقات 9. صكوك مقارضه 10. صكوك حق المتياز 11. صكوك نماینده سرمایه گذاری 12. صکوک مالکیت دارایی هایی که در آینده ساخته می شود. 13. صکوک مالکیت منافع دارایی های موجود. 14. صکوک مالکیت منافع دارایی هایی که در آینده ساخته می شود. تاریخچه صکوک ایده اولیه انتشار اوراق رقضه اسلامی به دهه 1980 برمیگردد. در آن زمان تلاشهای زیادی توسط بانکهای اسلامی برای غلبه بر مساله نقدینگی صورت گرفت. در جولای 1983 بانک مرکزی مالزی به عنوان پیشگام در این زمینه، از اوراق بهادار دولتی یا اسناد خزانه که بهره پرداخت می کردند استفاده نکرد و به جای ان از اوراق بدون بهره به نام گواهی سرمایه گذاری دولتی استفاده کرد. این اوراق بهره از پیش تعیین شده نداشتند، بلکه نرخ بازدهی آنها توسط دولت و به تشخیص آن اعلام می شد. نرخ سود از رابطه ثابتی طبعیت نمی کرد و بر ملاحظات کیفی طرح تاکید بیشتر می شد. برای تعیین نرخ بازدهی، معیارهای مختلفی مانند شرایط کلان اقتصادی، نرخ تورم و نرخ بازدهی سایر اوراق بهادار مشابه مورد توجه قرار می گرفت. بدین ترتیب شبه ربوی بودن سود به ظاهر برطرف می شد و افراد مسلمان اقدام به خرید این اوراق می کردند. در دهه 1990 همزمان با گسترش ساختار های مختلف معاملات مالی توسط بانکهای اسلامی ایده استفاده از ابزارهای مالی اسلامی نیز تشدید شد. بدنبال آن متخصصان مالی در کنار علمای دینی اقدام به مطالعه راهکار های مناسب کردند. ایده انتشار صکوک اجاره برای نخستین بار توسط منظر کهف درمقاله معروف وی به عنوان استفاده از اوراق اجاره دارایی برای پوشش شکاف بودجه در سال 1997 مطرح شد و پس از بررسی جزئیات عملیات، انتشار آن آغاز شد. در ایران نیز سازمان بورس اوراق بهادار بر طبق لایحه بازار اوراق بهادار به شماره 25439.258385 مورخ 17/5/1383 که در مورخ 1/9/84 مجلس با اصلاحاتی آن را تصویب کرده است موظف است بر اساس بند 13 ماده 7 این قانون مبنی بر ( پیشنهاد به کارگیری ابزار های مالی جدید در بازار اوراق بهادار به شورا ) به کار گیری ابزار جدید سال را در دستور کار خود قرار داده و کمیته فقهی سازمان بورس اوراق بهادار در اواسط مرداد ماه سال 1386 مجوز 8 نوع صکوک اجاره بر اساس فقه اسلامی و شیعه را صادر کرد. تا این سازمان مدل عملیاتی این ابزار ها را طراحی و به شورای عالی بورس اوراق بهادار پیشنهاد کند. صکوک منتشر شده را می توان به دو نوع تقسیم کرد: 1. صکوک دولتی 2. صکوک شرکتی كاركرد هاي ابزارهاي مالي اسلامي ابزارهاي مالي اسلامي مي‌توانند نقش بزرگي در رشد و توسعه بانكداري و بازار سرمايه اسلامي و سهم به‌سزايي در رسيدن به اهداف والايي كه شريعت مقدس اسلامي براي حوزه اقتصادي و معيشتي جوامع اسلامي در نظر گرفته ايفا كنند و به صورت محسوس مي‌توانند كاركردهاي ذيل را داشته باشند: 1. بهترين شيوه تأمين سرمايه پروژه‌ها و فعاليت‌هاي اقتصادي بزرگ است كه خارج از توان مالي يك فرد يا يك شركت خصوصي و حتي يك دولت است؛ 2. راهكار بسيار خوبي براي سرمايه‌گذاراني است كه در پي سرمايه‌گذاري مازاد منابع مالي خويش هستند و در عين حال مايلند منابع خود را در صورت نياز، به آساني باز پس گيرند. زيرا به طور طبيعي چنين اوراقي، بازارهاي ثانوي براي دادوستد دارند و هر زمان كه سرمايه‌گذار (صاحب اوراق بهادار) به همه اموال سرمايه‌گذاري خود يا بخشي از آن نياز داشت، مي‌تواند به فروش تمام يا قسمتي از آنها اقدام كند و بهاي آن را شامل اصل و سود در صورتي كه طرح سود داشته باشد، به دست آورد؛ 3. شيوه بسيار خوبي براي مديريت نقدينگي است، بانك ها و مؤسسه هاي مالي اسلامي مي‌توانند با ياري گرفتن از آن، نقدينگي خود را مديريت كنند، به اين صورت كه اگر نقدينگي مازادي داشته باشند به خريد اوراق، و چنان كه نياز به نقدينگي داشتند، به فروش آنها در بازارهاي ثانوي اقدام مي كنند، و از اين راه كسري يا مازاد منابع نقدي خود را مديريت مي‌كنند؛ 4. ابزار بسيار مناسبي براي مديريت ريسك و نااطميناني است، فعالان اقتصادي در مسير سرمايه‌گذاري با انواعي از موقعيت‌هاي بازده و ريسك مواجه هستند تنوع ابزارهاي مالي اسلامي از جهت بازده و ريسك به آنان اين امكان را مي‌دهد تا متناسب با شرايط سرمايه‌گذاري و متناسب با سليقه‌هاي سرمايه‌گذاران مالي اقدام به انتشار اوراق بهادار كرده و ريسك خود را مديريت كنند، كما اينكه خيلي از موسسه هاي پولي و مالي با انتخاب تركيبي از ابزارهاي مالي اسلامي می‌توانند پرتفوي مطلوب خود از جهت بازده و ريسك انتخاب كنند. 5. وسيله بسيار مناسبي براي توزيع عادلانه ثروت‌ها و درآمدهاست، سرمايه‌گذاري از طريق اين ابزارها موجب مي‌شود ثروت و درآمد در گسترده وسيعتري و بدون آنكه فقط در اختيار شمار معدودي از ثروتمندان باشد، جريان يابد و اين از جمله بزرگترين اهدافي است كه اقتصاد اسلامي همواره در پي آن است. سامان دادن پروژه‌هاي بزرگ كه به طور متعارف همراه با ارزش افزوده و سود بالايي است، از راه انتشار اوراق بهادار اسلامي به ويژه مانند اوراق مشاركت واقعي باعث مي شود سود حاصل از پروژه در اختيار بخش وسيعي از افراد جامعه قرار گيرد، چرا كه در اين روش تمام افراد، هر كس به اندازه توان مالي كه دارد در اجراي پروژه مشاركت مي‌كند. تفاوت بارز صکوک و اوراق قرضه عادی و مشخصات مشهود صکوک اوراق بهادار صکوک معمولا نقش اوراق قرضه عادی و اوراق بهادار قابل داد و ستد در تجهیز منابع از بازار ها و تزریق نقدینگی به شرکتها یا دولت و همچنین ایجاد منبع در آمد پایدار برای سرمایه گذاران را ایفا می کند. با این حال صکوک از چند جهت با اوراق قرضه معمولی و دیگر اوراق بهادار رهنی تفاوت دارد: 1. سرمایه گذاران معمولی که در اوراق قرضه شرکتی یا دولتی سرمایه گذاری می کنند امیدوارند که با افزایش در نرخ های بهره، سرمایه آنها افزایش یابد. با کاهش در نرخهای بازدهی بازار، قیمت اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت افزایش یافته و در نتیجه خواهیم دیدید که عایدی سرمایه برای سرمایه گذار به دنبال خواهد داشت. در صکوک نوع شریعت ساختار قانونی آن امکان استفاده حرکتها و تغییرات نرخ بهره را نمی دهد. 1. سرمایه گذاری در عرضه های صکوک، به نوعی سرمایه گذاری در خرید و فروش یا تولید دارائی های مشهود است. صکوک به طور مستقیم با فعالیتهای بخش حقیقی ارتباط پیدا می کند، از این رو صکوک معمولا در کوتاه مدت ایجاد افزایش قیمت سوداگرانه در قیمت اوراق را به دنبال ندارد. 2. سرمایه گذاران در صکوک، ماهیتا حق دارند اطلاعات لازم در مورد سرمایه گذاریهایشان و ماهیت دارایی های مربوطه و دیگر ویژگی هایی که در سایر سرمایه گذاری ها اضافی تلقی می شود داشته باشند. این امر به ایجاد یک انضباط در بازار کمک می کند. چنانچه صکوک بتواند به صورت رقابتی ساختار لازم را پیدا کرده و بازار لازم را داشته باشد در آن صورت اقتصادهای در حال توسعه که در واقع خواستگاه صکوک هستند. به طور وسیعی از آن سود خواهند برد. انواع مختلف ریسک های فرایندی صکوک که ممکن است در یکی از این 14 نوع ابزار صکوک به وجود آید: 1. ریسک جمع آوری وجوه نقد به میزان لازم جهت خرید دارایی 2. ریسک سوء استفاده واسط از پول دریافتی 3. ریسک عدم فروش کالا به واسط 4. ریسک عدم اجاره کالا توسط مصرف کننده 5. ریسک از بین رفتن کلی یا جزئی دارائی 6. ریسک هزینه های دارایی مورد اجاره 7. ریسک عدم پرداختی به موقع اجاره بها ها مزايا و محدوديت‌‌هاي اوراق صکوک برخي از مزاياي انتشار اوراق صکوک را مي‌توان به شرح زير بيان کرد: 1- صکوک، نقدينگي شرکت مالک دارایی (باني) را افزايش مي‌دهد؛ 2- دارايي‌هايي که نقدينگي پاييني دارند يا غيرنقد هستند از ترازنامه خارج شده و وجوه نقد جايگزين آن مي‌شود؛ 3- با اينکه قسمتي از دارايي‌ها از شرکت باني (مالک دارایی) جدا مي‌شود، اما با اين حال باز هم باني مي‌تواند از دارايي‌ها استفاده کند؛ 4- از آنجا که صکوک با پشتوانه دارايي منتشر مي‌شود لذا داراي ريسک کمتري است و هزينه تامين مالي را نيز کاهش مي‌دهد. يک راه ديگر کاهش هزينه تامين مالي استفاده از افزايش اعتبار(Credit Enhancing) است؛ 5- صکوک با فراهم کردن امکان تبديل دارايي‌ها به اوراق بهادار به توسعه بازار سرمايه کمک مي‌کند؛ 6- چنانچه براي دادوستد اوراق صکوک يک بازار ثانويه فراهم شود، آنگاه قابليت نقد شوندگي اين اوراق هم افزايش مي‌يابد. برخي از محدودیت‌های موجود در انتشار اوراق صکوک را مي‌توان به شرح زير بيان کرد: 1- فقدان بازارگردان و در نتيجه، کاهش نقدشوندگي بازار ثانويه؛ 2- فقدان معيارهاي مناسب ارزيابي پرتفوي سرمايه‌‌گذاري متشکل از ابزارهاي مالي اسلامي؛ 3- عدم کفايت حجم بازار اوليه و در نتيجه کمتر بودن رونق بازار ثانويه در مقايسه با ساير بازارهاي مالي جهان؛ 4- عدم اطلاع کافي بازارها و سرمايه‌‌گذاران غربي از تنوع و ويژگي‌‌هاي ابزارهاي مالي اسلامي؛ 5- زيرساخت‌هاي لازم براي توسعه بازار صکوک؛ 6- استاندارد کردن دارايي‌هايي که مي‌تواند در اين فرآيند مورد استفاده قرار بگيرد؛ 7- استاندارد کردن فرآيند ارزيابي قيمت‌گذاري اين دارايي‌ها؛ 8- تسهيل امور مربوط به رتبه‌بندي اوراق؛ 9- تسهيل فرآيند ارزيابي و تاييد شرعي ساختار اوراق صکوک؛ 10- استاندارد کردن فرآيند انتشار و عرضه اوراق؛ اوراق مرابحه یکی از انواع قرارداد بیع، بیع مرابحه است که از زمانهای قدیم بین مردم رایج بوده است و مقصود از آن بیعی است که فروشنده قیمت تمام شده ی کالا اعمّ از قیمت خرید و هزینه های حمل و نقل و نگهداری و سایر هزینه های مربوطه را به اطلاع مشتری میرساند سپس تقاضای مبلغ یا درصدی اضافی به عنوان سود می کند. برای مثال اعلان میکند این کالا را به هزار تومان خریده است و حاضر است به هزار و صد تومان یا با ده درصد سود به مشتری بفروشد، در بیع مرابحه چنان چه بایع در بیان قیمت خرید یا هزینه های مربوطه دروغ بگوید مشتری خیار فسخ پیدا میکند. بیع مرابحه میتواند به صورت نقد یا نسیه منعقد شود و در صورتی که نسیه باشد به طور معمول نرخ سود آن بیشتر است. چندی است برخی از متفکران مسلمان، با استفاده از ویژگیهای بیع مرابحه اقدام به طراحی اوراق بهاداری به نام اوراق بهادار یا صکوک مرابحه کرده اند و در برخی کشورهای اسلامی چون مالزی تحت عنوان اوراق قرضه اسلامی به مرحله اجرا نیز رسیده است. تعریف اوراق مرابحه به جهت اختلاف انواع اوراق مرابحه، نمی توان تعریف جامع و دقیقی از این اوراق ارایه کرد اما در نگاه عام می توان گفت: اوراق مرابحه اوراق بهاداری است که دارندگان آنها به صورت مشاع، مالک دارایی مالی (دینی) هستند که بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است و دارنده ی ورق مالک و طلبکار آن دین است. این اوراق بازدهی ثابت داشته و قابل فروش در بازار ثانوی میباشند. انواع اوراق مرابحه برای اوراق مرابحه انواع مختلفی پیشنهاد و برخی به مرحله اجرا گذاشته شده است. مهمترین آنها عبارتند از: 1- اوراق مرابحه تأمين مالي در اين نوع، باني براي تأمين مالي خود، اقدام به انتخاب يا تأسيس مؤسسه مالي به منظور خاص با عنوان واسط مي کند. واسط با انتشار اوراق مرابحه از طريق شرکت تأمين سرمايه، وجوه سرمايه گذاران مالي (مردم) را جمع آوري کرده و به وکالت ازطرف آنان کالاي مورد نياز باني را از توليدکننده (فروشنده) به صورت نقد خريداري و به صورت بيع مرابحه ی نسيه به قيمت بالاتر به باني مي فروشد. باني متعهد ميشود که در سررسيد مشخص، قيمت نسيه کالا را از طريق شرکت تأمين سرمايه به دارندگان اوراق برساند. دارندگان اوراق مي توانند تا سررسيد منتظر بمانند و از سود مرابحه استفاده کنند و يا قبل از سررسيد اوراق خود را در بازار ثانوي به فروش برسانند. براي مثال، فرض کنید که دولت براي ارتقاي سطح حمل و نقل عمومي، نياز به خريد ۱۰۰۰ واحد اتوبوس به ارزش ۱۰۰۰ ميليارد ريال دارد و به جهت محدوديت بودجه نمي تواند قيمت آنها را نقد بپردازد، اما مي تواند به صورت نسيه يک ساله به ۱۲۰۰ ميليارد ريال خريداري کند؛ در اين فرض، اقدام به تأسيس يک مؤسسه واسط مي کند. واسط اوراق مرابحهاي به ارزش اسمي ۱۲۰۰ ميليارد ريال (براي مثال، يک ميليون ورق يک ميليون و د ويست هزار ريالي) منتشر کرده و در مقابل، ۱۰۲۰ ميليارد ريال (هر ورق يک ميليون و دويست هزار ريالي را به يک ميليون و بيست هزار ريال) از طريق شرکت تأمين سرمايه به مردم واگذار مي کند، سپس ۲۰ ميليارد ريال آن را به عنوان هزينه عمليات استفاده ميکند و با ۱۰۰۰ ميليارد ريال ، ۱۰۰۰ واحد اتوبوس خريداري کرده و به قيمت ۱۲۰۰ ميليارد ريال به دولت مي فروشد. خريداران اوراق که هر ورق را به یک ميليون و بيست هزار ريال خريده اند، مي توانند صبر کنند و در سررسيد يک ميليون و دويست هزار ريال دريافت کنند، همچنين مي توانند قبل از سررسيد بفروشند. به صورت طبيعي، هر چه به زمان سررسيد نزديک شويم، قيمت اوراق به قيمت اسمي يک ميليون و دويست هزار ريال نزديک ميشود. چند نکته در مورد اين اوراق مطرح است: بازار اوليه اين اوراق مبتني بر خريد و فروش نقد و نسيه دارايي خاص است که از نظر فقهي مشکلي ندارد؛ اما بازار ثانوي آنها بر اساس جواز خريد و فروش دين است که محل بحث و گفتگو است. اوراق مرابحه و بدهي دولت که در طرح هاي ياد شده گذشت، همان طور که قابل خريد و فروش توسط مردم است، توسط بانک هاي تجاري و بانک مرکزي نيز قابل خريد و فروش ميباشد، به اين بيان که بانکهاي تجاري مي توانند بخشي از منابع مازاد خود را به خريد اين اوراق اختصاص دهند، همان طور كه بانک مرکزي ميتواند براي انجام عمليات بازار نيز از خريد و فروش اين اوراق استفاده کند. 2- اوراق مرابحه تأمين نقدينگي در سال ۱۹۹۲ ميلادي بخش خصوصي در اقتصاد مالزي نوعي اوراق بهادار منتشر کرد که مبتني بر بيع العينه يا بازخريد دارايي فروخته شده است. در اين روش، مؤسسة ناشر اوراق، دارايي هاي دولت، سازمان ها و بنگاه هاي اقتصادي را به صورت نقد خريده و پولش را مي دهد، سپس با قيمتي بالاتر و به صورت نسية مدتدار به خود آنها مي فروشد و در مقابل، از آنها اسناد مالي با مبالغ و سررسيدهاي معين دريافت مي کند. مؤسسه ناشر ميتواند منتظر بماند و سررسيد مبلغ اسمي اسناد را از خريداران دريافت کند، همچنين مي تواند در بازار ثانوي آنها را بفروشد (تنزيل کند). وجود اين قبيل مؤسسات مالي و اوراق مرابحة باز خريد داراييها، اين امکان را فراهم مي کند که از يک طرف، دولتها و بنگاههاي اقتصادي که با کمبود نقدينگي مواجه شده اند، بتوانند از طريق فروش نقدي و بازخريد نسيه داراييهاي خود به نقدينگي مورد نظر دست يابند و از طرف ديگر، مؤسسات مالي و به تبع آنها صاحبان وجوه مازاد از طريق خريد و فروش اين اوراق به سود معيني برسند. البته در بحث و بررسي فقهي اين اوراق، چنين معاملاتي محل اشکال است. براي مثال، فرض کنيد که يک شرکت هواپيمايي نيازمند ۱۰۰ ميليارد ريال نقدينگي است. اين شرکت اقدام به تأسيس يک مؤسسه واسط مي کند. واسط از طريق انتشار اوراق مرابحه، ۱۰۰ ميليارد ريال از مردم جمع کرده و يکي از دارايي هاي شرکت هواپيمايي را خريداري مي کند (براي مثال، يکي از هواپيماهاي شرکت را به ارزش ۱۰۰ ميليارد ريال خريداري مي کند)، سپس همان دارايي را به قيمت ۱۲۰ ميليارد ريال به صورت نسيه ی يک ساله به شرکت هواپيمايي مي فروشد و شرکت هواپيمايي متعهد ميشود که آن مبلغ را در سررسيد از طريق شرکت تأمين سرمايه به صاحبان اوراق بپردازد.روابط حقوقي در اوراق مرابحه نوع دوم، همانند نوع اول است. تنها با اين تفاوت که در اين نوع، مؤسسه واسط دارايي را از خود باني به صورت نقد خريداري مي کند، سپس همان دارايي را با قيمت بالاتري به صورت نسيه يک ساله به خود او مي فروشد. 3- اوراق مرابحه تشکيل سرمايه شرکت هاي تجاري در اين نوع از اوراق مرابحه، هدف تشکيل سرمايه، فعاليت تجاري مستمر است. باني (شرکت تجاري) که نقش ناشر را نيز دارد، با انتشار و واگذاري اوراق مرابحه، وجوه نقدي مازاد افراد را جمع آوري کرده به وکالت از طرف آنان، کالاهاي مورد نياز دولت، سازمانهاي دولتي، شرکتهاي وابسته به دولت و بنگاههاي اقتصادي بخش خصوصي و مصرف کنندگان را از توليد کنندگان يا مراکز فروش به صورت نقد خريده، سپس با افزودن نرخ معيني به عنوان سود، به صورت نسيه به مصرف کنندگان نهايي ميفروشد .سود حاصل از عمليات خريد و فروش، پس از کسر درصدي به عنوان حق الوکاله ناشر (شرکت تجاري)، به صورت فصلي يا سالانه از طريق شرکت تأمين سرمايه بين صاحبان اوراق توزيع مي شود.براي مثال، يک فروشگاه زنجيرهاي مي تواند براي تشکيل يا تکميل سرمايه تجاري خود، اين اوراق را منتشر کند تا با تجهيز سرمايه به وکالت از طرف صاحبان اوراق به فعاليت تجاري بپردازد و در پايان هر سال مالي، سود به دست آمده از فعاليت تجاري را محاسبه نموده و بخشي از آن را به عنوان حق الوکاله و هزينه عمليات خودش بر ميدارد، بقيه را به عنوان سود سالانه بين صاحبان اوراق تقسيم ميکند و با استفاده از اصل سرمايه به فعاليت ادامه ميدهد.در اين اوراق در هر مقطع زماني، دارايي ناشر (شرکت تجاري)، ترکيبي از پول نقد، اجناس و مطالبات خواهد بود که صاحبان اوراق به صورت مشاع مالک آنها هستند و ميتوانند در وقت نياز به ديگري واگذار کنند، قيمت خريد و فروش اوراق مرابحه به تناسب نرخ سود پرداختي ناشر به صاحبان اوراق و بازده ساير ابزارهاي مالي مشابه، تعيين ميشود و ممکن است که از قيمت اسمي کمتر يا بيشتر باشد. اوراق مرابحه نوع سوم، ماهيت اوراق سهام شرکتها را دارد و مي تواند بدون سررسيد معين منتشر شود، همان طور که مي توان ابتدا آن را به صورت سررسيد، اما قابل تبديل به اوراق سهام طراحي کرد. 4- اوراق مرابحه رهنی یکی از کاربردهای مهم اوراق مرابحه برای تبدیل کردن تسهیلات بانک‌ها و شرکت‌های لیزینگ به اوراق بهادار مي باشد. در این روش، بانی(بانک‌ یا شرکت‌ لیزینگ) که داراییهایی را به صورت مرابحه (فروش اقساطی) رهنی به دولت، بنگاه‌ها و خانوارها واگذار کرده است می‌توانند با تبدیل به اوراق بهادار کردن مطالبات حاصل از تسهیلات مرابحه، منابع خود را نقد کنند. برای این منظور اقدام به تاسیس واسط می‌نمايد. واسط با انتشار اوراق مرابحه، وجوه سرمایه‌گذاران را جمع‌آوری، سپس به وکالت از طرف آنان دیون حاصل از تسهیلات مرابحه را به قیمت تنزیلی از بانی(بانک‌ یا شرکت‌ لیزینگ) خریداری می‌کند، بانی متعهد می‌شود در سررسیدهای مشخص مبلغ اسمی دیون را از بدهکاران‌ وصول کرده و از طریق شرکت تامین سرمایه به دارندگان اوراق برساند. دارندگان اوراق می‌توانند تا سررسید منتظر بمانند و از سود نهایی اوراق استفاده کنند و نيز می‌توانند قبل از سررسید، اوراق خود را در بازار ثانوی با سود کمتر بفروشند. بازار ثانويه اوراق مرابحه همه ی انواع اوراق مرابحه از نوع ابزارهاي مالي انتفاعي با سود معين مي باشد، بر اين اساس مي تواند اهداف و سليقه هاي بخش مهمي از صاحبان وجوه مازاد که قصد سرمايه گذاري بدون ريسک دارند را پوشش دهد. در نتيجه، اگر مشکل فقهي نداشته باشد، قابليت خريد و فروش در بازار ثانوي را خواهد داشت. در نوع اول، دوم و چهارم اوراق مرابحه، در حقيقت دارنده ی ورق مرابحه، مالک سند مالي با سررسيد معين است؛ بنابر اين، مي تواند با توجه به نرخ تنزيل، آن را به مبلغي کمتر از قيمت اسمي به شخص ثالث (خريدار) بفروشد، تفاوت قيمت خريد و قيمت اسمي ورق سود خريدار از سرمايه گذاري در اوراق مرابحه خواهد بود که نرخي معين است. در حقيقت، مالک در نوع سوم دارنده ی ورق مرابحه، مشاع بخشي از دارايي ناشر اوراق (شرکت تجاري) است و با فروش ورق، مالکيت خود را از آن دارايي مشاع واگذار ميکند و خريدار ورق، مالک آن دارايي شده و به تبع آن ، دريافت کننده ی سود ناشر از محل فعاليت خريد و فروش مرابحه اي خواهد بود، اين نرخ نيز تقريبًا معين است.

منابع:

1.تبیان

2.شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه

3.سایت گروه مالی ایران

تهیه و تنظیم: مرتضی دلخوش، مدرس دانشگاه

موضوع: مقالات

نویسنده:

تاریخ: 15خرداد1390

کلیدواژه ها:

آخرین اخبار و مطالب سایت

جستجو در سایت

تابلو اعلانات

آخرین قیمت انس طلا

(1ثانیه پیش):

نظرسنجی

آیا از رکود اقتصادی گذشتیم و به رونق اقتصادی رسیدیم؟
در رکود اقتصادی به سر می بریم
مرحله گذر از روکود اقتصادی هستیم
از رکود اقتصادی گذشتیم

نمایش نتیجه

آمار سایت

آنلاین:	10 نفر
زمان بارگزاری این صفحه:	0/17 ثانیه

کلیه حقوق این وب سایت محفوظ می باشد و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است..